Ontwikkelings- voorsprong of hoogbegaafd?
Wat is het verschil tussen een ontwikkelingsvoorsprong en hoogbegaafdheid?
De term ontwikkelingsvoorsprong betekent niet dat een kind hoogbegaafd is. Wat is nu eigenlijk het verschil? en wanneer wordt de term gebruikt?
Vaak komt de term voorbij in de onderbouw van de basisschool. Kleuters ontwikkelen zich in sprongen. De ontwikkeling gaat niet gestaag, maar ineens lijkt er iets te zijn gebeurt in het brein waardoor er weer een kwartje is gevallen. Je herkent het vast wel: de kleuter die ineens enorm bezig is met letters. Overal ziet het kind letters en vraagt steeds 'is dit de s?' of roept ineens uit 'dat is de l, die zit ook in mijn naam!'. Vaak zie je dan ook dat het kind even minder bezig is met cijfers of andere zaken. De focus ligt nu even op de letters, je kunt tenslotte niet alles tegelijk!
In korte tijd kan een kind zich deze nieuwe stof eigen maken en lijkt dan veel verder gevorderd te zijn dan leeftijdsgenootjes. Wanneer een kind een half jaar voorloopt op de gemiddelde groep, dan is er sprake van een ontwikkelingsvoorsprong.
Maar is dat kind dan ook hoogbegaafd? Niet persé.
Zoals gezegd, ontwikkelen kinderen zich in sprongen. Het kan zijn dat dit kind nu een hele grote sprong heeft gemaakt, maar dat er de komende tijd even niks gebeurt op het gebied van taal. Dan kan het zijn dat de voorsprong niet behouden blijft en het kind over een aantal maanden gelijk loopt met de rest van de groep.
Wanneer er sprake is van hoogbegaafdheid zie je dat de voorsprong behouden blijft. Er kan dan eventueel een IQ test worden afgenomen. Vanaf een jaar of 8 is de uitslag van zo'n test meer betrouwbaar. Het totale IQ moet boven 130 liggen om te spreken van hoogbegaafdheid. Ook zijn er een aantal zijnskenmerken die belangrijk zijn om te bepalen of een kind hoogbegaafd is. Zoals een sterk rechtvaardigheidsgevoel, een sterke motivatie, een hoge gevoeligheid.
